O Muzeju


Muzej novca Centralne banke Crne Gore nalazi se na Cetinju, u zgradi Crnogorske banke, koja je kao spomenik kulture pod zaštitom države. Nekadašnji šalter, trezor i drugi sadržaji adaptirani su u izložbeni prostor i pružaju mogućnost posjetiocima da se kroz bogatu postavku upoznaju sa istorijom novca, ali i opštom istorijom Crne Gore.


U Muzeju novca posjetioci imaju priliku da vide postavku “Novac na tlu Crne Gore” koja sadrži vrijedne i rijetke primjerke apoena različitih nominalnih vrijednosti, koji obuhvataju više perioda burne istorije ovih prostora. Od najstarijeg izloženog primjerka, statera Aleksandra Makedonskog, preko vizantijskog, mletačkog i novca slovenskih vladara, među kojima se posebno izdvaja novac crnogorske dinastije Balšić, osmanskih i austrougarskih kovanica, postavka Muzeja pruža uvid u dugi period koji je prethodio prelomnom trenutku u crnogorskoj monetarnoj istoriji – nastanku prve državne valute – crnogorske pare i perpera.


Pored državne monete, kao centralnog motiva stalne postavke, izložene su i kovanice i novčanice iz doba Kraljevine SHS, svih oblika uređenja Jugoslavije, od Kraljevine do Savezne Republike Jugoslavije. Postavku zaokružuju izloženi primjerci njemačkih marki koja je bila sredstvo plaćanja u periodu od 1999. do 2002, kao i novčanice i kovanice eura, valute koja se u Crnoj Gori koristi od 2002. godine.


U sklopu postavke „Novac na tlu Crne Gore“, posjetioci imaju priliku i da vide originalne video snimke iz 1910. godine, koji prikazuju slavlje upriličeno na Cetinju ljeta 1910. godine povodom proglašenja Crne Gore Kraljevinom, kao i snimke poslijeratne izgradnje puteva, pruga i fabrika u Socijalističkoj Republici Crnoj Gori.


Stalna postavka pod nazivom “Novac kao nakit” prikazuje reprezentativne komade nakita, napravljenog od kovanog novca nakon gubljenja platežne moći. Poseban značaj među ovim eksponatima ima đerdan od crnogorskih para, a pored njega, posjetioci mogu vidjeti i primjerke nakita sa austrijskim, srpskim, ruskim i novcem drugih država koji je cirkulisao na prostoru današnje Crne Gore.


Među eksponatima se posebno izdvaja mašina za kovanje novca iz 1849. godine na kojoj je kovan prvi crnogorski novac. Dobijena je kao poklon Bečke kovnice 2006. godine za povodom obilježavanja 100 godina od kovanja prvog crnogorskog državnog novca. Mašina je u potpunosti reparirana i funkcionalna, pa se na njoj kuju suvenir - perperi koji posjetioci po simboličnoj cijeni mogu kupiti kao uspomenu na posjetu Muzeju.